Ongewenst gewichtsverlies en ondervoeding

Bij de term ondervoeding wordt vaak direct aan derdewereldlanden gedacht, maar ook in Nederland komt ondervoeding nog regelmatig voor. Met name ouderen en chronisch zieken lopen risico om ondervoed te raken. (Zie ook een artikel in Trouw over ondervoeding in het ziekenhuis deel 1 en deel 2).

Ongewenst gewichtsverlies

Indien u meer dan 10% in de laatste 6 maanden onbedoeld bent afgevallen of meer dan 5% in de laatste maand, dan spreken we van ondervoeding. Het kan dus zijn dat u voor uw lengte nog steeds een goed gewicht heeft of zelfs overgewicht, maar dat u tóch ondervoed bent.

Ondervoeding en overgewicht

Ondervoeding bij mensen met overgewicht wordt vaak niet herkend en is daardoor heel verraderlijk. Patiënten -maar ook de omgeving en soms artsen- denken dat zij deze kilo’s makkelijk kunnen missen. Toch heeft dit gewichtsverlies ook voor hen ernstige gevolgen voor de gezondheid. In het geval van ziekte verandert er namelijk iets in het metabolisme, waardoor niet zozeer de vetmassa verloren gaat, maar met name de spieren. Zij worden daardoor dus nog ongezonder, met alle gevolgen van dien.

Gevolgen

Bij ziekte kan ondervoeding zorgen voor een langzamer herstel en meer en/of ernstigere complicaties. Ook vermindert het de afweer, zorgt het voor een verminderde wondgenezing en verhoogt het de kans op het ontwikkelen van doorligplekken (decubitus). Verder kan het zorgen voor een algehele fysieke en psychische achteruitgang.

“Ik zit de hele dag dus ik verbruik niks”

Dit hoor ik heel vaak, maar dat is niet waar. Maar liefst 2/3 van onze dagelijkse caloriebehoefte (ook wel energiebehoefte genoemd) bestaat uit onze ruststofwisseling. Dat wil zeggen dat als u normaalgesproken 2000 calorieën nodig heeft, u alsnog 1330 calorieën nodig heeft, ook als u alleen maar de hele dag zou liggen en niets anders zou doen. Deze energie is nodig voor bijvoorbeeld de ademhaling, de hartslag en voor de spijsvertering. Bent u echter ziek, dan wordt het aantal calorieën dat u nodig heeft nog meer, ondanks dat u niet of niet veel beweegt. Ik vergelijk ziek zijn daarom vaak met (top)sport. En als het lichaam onvoldoende binnenkrijgt, dan gaat dat ten koste van de spiermassa en raakt het lichaam ondervoed.

Wat kan ik als diëtist voor u betekenen?

Als eerst zal ik uw voedingsbehoefte vaststellen en uw huidige voedingsinname berekenen. Hiermee kan ik namelijk precies zien welke voedingsstoffen u tekort komt, zodat ik u gericht advies kan geven om uw voedingstoestand te verbeteren. In overleg met u (en/of uw verzorgers) ga ik in eerste instantie na of dit met het wijzigen van uw normale eetpatroon kan. Indien dit niet of onvoldoende lukt, zullen we het gebruik van een aanvullend dieetpreparaat bespreken om zo toch tot een optimale voedingsinname te komen.

Naast een goede voedingsinname is ook beweging essentieel om de spiermassa te behouden en in een goede conditie te blijven dus ook hier kunt u advies over krijgen.

Bij het geven van mijn advies houd ik uiteraard rekening met de oorza(a)ken van het ongewenste gewichtsverlies. Deze kunnen zeer uiteenlopend zijn, u kunt denken aan:

Medische oorzaken
–              door ziekte
–              verminderde smaak, geur en eetlust
–              gebitsklachten of slikproblemen
–              een ontregeld honger- en verzadigingsgevoel
–              een verstoorde vertering en absorptie in het maagdarmkanaal
–              pijn
–              dementie
–              bijwerkingen van medicijnen

Fysieke oorzaken
–              geen (of minder) mogelijkheid om boodschappen te (laten) doen
–              moeite hebben met of het niet meer kunnen bereiden van eten
–              vermoeidheid

Psychische en sociale oorzaken
–             angst, depressie, eenzaamheid
–             beperkte financiële middelen

Afspraak maken?

Voor een persoonlijk dieet- of voedingsadvies bent u van harte welkom in mijn diëtistenpraktijk in Hoorn, Enkhuizen, Grootebroek, Wieringerwerf of Middenmeer. Als het niet lukt naar de praktijk toe te komen, dan is een huisbezoek ook mogelijk.

Huisbezoeken zijn mogelijk in Hoorn, Blokker, Zwaag, Westwoud, Hoogkarspel, Bovenkarspel, Grootebroek, Lutjebroek, Enkhuizen, Venhuizen, Wijdenes, Oosterblokker, Hem, Schellinkhout, Andijk, Wervershoof, Medemblik, Hauwert, Midwoud, Opperdoes, Twisk, Abbekerk, de Weere, Hoogwoud, Spanbroek, Opmeer, Aartswoud, Oostwoud, Lambertschaag, Benningbroek, Sijbekarspel, Abbekerk, Onderdijk, Middenmeer, Slootdorp, Wieringerwerf, Kreileroord, Berkhout, Avenhorn, de Goorn, Spierdijk, Bobeldijk, Obdam, Scharwoude en Zuidermeer.